Historia

Historia obecności franciszkanów w Gdańsku rozpoczęła się 9 października 1419 r., tzn. z chwilą, kiedy ówczesny papież Marcin V udzielił przywileju założenia w mieście klasztoru. W następstwie bracia uzyskali od Rady Miejskiej plac w dzielnicy Lastadie, a trzy lata później rozpoczęli budowę klasztoru.

W roku 1466, kiedy zakończyła się wojna trzynastoletnia z Krzyżakami, postanowiono przebudować klasztor, a także wybudować nowy, większy kościół. Prace rozpoczęto w 1480 roku. Rok później rozpoczęto rozbudowę wschodniego skrzydła klasztoru, która trwała do roku 1514.

W 1555 r., pod wpływem reformacji i kryzysu życia zakonnego, ówczesny przełożony klasztoru, o. Jan Rollau, bez zgody władz kościelnych przekazał klasztor wraz z kościołem Radzie Miejskiej. W rezultacie kompleks znalazł się pod zarządem luterańskim i kalwińskim. W latach 1560 i 1596 Zakon podjął starania o odzyskanie klasztoru i kościoła, jednak, mimo przychylności królów polskich, okazały się one bezskuteczne.

W okresie nieobecności zakonników w klasztorze założone zostało Gimnazjum Akademickie, które przetrwało do roku 1817. Niedługo później, w roku 1861, w gdańskim budynku klasztornym otwarto Muzeum. Warto tutaj zaznaczyć, że przez cały ten czas franciszkanie byli nadal prawowitymi właścicielami kościoła i klasztoru, w związku z czym każdy sekretarz Prowincji umownie mianowany był jednocześnie gwardianem gdańskim.

W czasie drugiej wojny światowej, zwłaszcza podczas działań wojennych prowadzonych u jej schyłku, tj. w 1945 roku, kompleks franciszkański w Gdańsku uległ znacznemu zniszczeniu. Najbardziej zdewastowane zostało prezbiterium z pierwotnym sklepieniem i częściowo sam wielki kościół. Jeszcze w tym samym roku, po przejściu frontu ze wschodu na zachód, do Gdańska przybył pierwszy franciszkanin, o. Norbert Uliasz, który zaopiekował się obiektami sakralnymi i klasztorem. Rozpoczęte wówczas prace kontynuowali jego następcy, którzy podźwignęli z ruin zarówno kościoły Świętej Trójcy i św. Anny, jak i budynek dawnej pastorówki, który z czasem został przekształcony w obecny klasztor.